Steenpuisten of furunkels zijn harde, onderhuidse knobbels die ontstaan wanneer een haarfollikel door een staphylococcus aureus bacterie geïnfecteerd wordt. Zelden zijn andere bacteriën de oorzaak.
Een steenpuist is een harde, rode, met etter gevulde verdikking rond een haarfollikel, die vooral voorkomen in de nek, op het gezicht en op de billen.
De ontstekingsreactie die volgt op de infectie veroorzaakt warmte, zwelling, roodheid en veel pijn. Steenpuisten worden vaak enkele centimeters groot.
Erge infecties kunnen gepaard gaan met koorts en gezwollen lymfeklieren.
Mensen die ooit een steenpuist hebben gehad, hebben een grote kans om op latere tijdstippen terug last te krijgen en het kan gebeuren dat de infectie ook bij andere mensen in hetzelfde gezin voorkomt.
Bij grote steenpuisten kunnen littekens worden gevormd tijdens het genezingsproces of ontstaan grote onderhuidse abcessen.
In zeldzame gevallen kan de infectie de haarfollikel doorbreken en verspreiden naar het onderhuidse vetweefsel: cellulitis (niet te verwarren met cellulite of sinaasappelhuid). Als de infectie doorbreekt in de bloedbaan kunnen andere weefsels en organen aangetast worden, zoals de nieren, de hersenen, de longen, het hart of het ruggenmerg. Dit kan mogelijks fataal aflopen.
Een kleine steenpuist breekt na enkele dagen meestal spontaan open waardoor de etter eruit vloeit. Indien een goede hygiëne wordt toegepast treedt spontane genezing op.
Een arts kan de steenpuist ook openprikken om de inhoud eruit te laten vloeien.
Het is sterk af te raden zelf een steenpuist proberen open te knijpen omdat de infectie op die manier onderhuids kan verspreid worden met mogelijks zeer ernstige gevolgen.
Grote en steeds terugkerende steenpuisten worden behandeld met antibiotica.