Behandeling
Continuous positive airway pressure (CPAP)
Voor mildere gevallen van slaapapnee, kan de arts veranderingen in de levensstijl aanbevelen, zoals gewichtsverlies of rookstop. Indien deze maatregelen geen verbetering van de tekenen en symptomen opleveren of indien de apnee matig tot ernstig is, zijn er een aantal andere behandelingen beschikbaar. Bepaalde toestellen kunnen helpen om de geblokkeerde luchtwegen te openen. In andere gevallen kan chirurgie noodzakelijk zijn.
Behandelingen voor obstructief slaapapnee:
- Continue positieve airway (luchtweg) pressure (druk) (CPAP)
Bij matige tot ernstige slaapapnee, kan men voordeel halen uit een toestel dat luchtdruk aflevert via een masker dat tijdens de slaap op de neus geplaatst wordt. Met CPAP is de luchtdruk wat groter dan die van de omgeving, wat net genoeg is om de bovenste luchtwegen open te houden, waardoor apnee en snurken voorkomen wordt.
Hoewel CPAP een verkozen methode is voor de behandeling van slaapapnee, vinden sommige mensen het omslachtig, hinderlijk en vervelend. Met wat oefenen leren de meeste mensen hoe ze de druk van de riempjes kunnen aanpassen om een comfortabele en veilige hechting te bekomen. Het kan zijn dat men meerder maskertypes moet uitproberen alvorens men de meest comfortabele vindt. Sommige mensen hebben er voordeel bij dat er een bevochtingsapparaat gebruikt wordt samen met het CPAP system.
Stop het gebruik van de CPAP machine niet indien u problemen ondervindt. Ga met uw arts na welke aanpassingen moeten gebeuren om u meer op u gemak te voelen. Maar contacteer uw arts ook als u ondanks deze behandeling toch nog blijft snurken of opnieuw begint te snurken. Indien uw gewicht wijzigt kan het zijn dat de drukinstellingen moeten aangepast worden.
- Aanpasbare luchtwegen druk toestellen
Indien CPAP een probleem blijft is het mogelijk een ander type toestel te gebruiken, dat automatisch de druk aanpast tijdens de slaap. Zo zijn er bijvoorbeeld toestellen beschikbaar die een ‘bilevel positive airway pressure’ (BiPAP) (een positieve luchtwegendruk op twee niveaus) geven. Zij geven meer druk bij inademen en minder druk bij de uitademen.
- Orale toepassingen
Een andere optie is het dragen van een orale toepassing ontwikkeld om de keel open te houden. CPAP is meer effectief dan orale toepassingen, maar orale toepassingen kunnen gemakkelijker zijn in gebruik. Sommige zijn ontwikkeld om de keel open te houden door de kaak naar voor de duwen, wat soms het snurken en mild obstructief slaapapnee verlicht.
Een aantal toestellen zijn beschikbaar bij de tandarts. Het kan zijn dat men verschillende toestellen moet uitproberen alvorens men degene vindt die effektief helpt. Eens men de juiste gevonden heeft is het belangrijk een follow-up te doen bij de tandarts, minstens alle zes maanden tijdens het eerste jaar en daarna eens per jaar, om zich ervan te vergewissen dat het toestel nog steeds goed past en het eventueel opnieuw aan te passen aan de tekenen en symptomen. - Elektrische Spierstimulatie
Er bestaan toestellen die men met behulp van electrodes de halsspieren passief trainen. Deze toestellen verstevigen de verslapte spieren en kunnen zo helpen om de keelholte open te houden.
Chirurgie
Het doel van chirurgie bij slaapapnee is het verwijderen uit neus of keel van overvloedig weefsel, dat kan trillen en op die manier snurken veroorzaakt, of dat de bovenste luchtwegdoorgang blokkeert en daarmee slaapapnee veroorzaakt. Chirurgische opties houden in:
- Uvulopalatopharyngoplasty (UPPP)
Tijdens deze procedure verwijdert de arts weefsel uit de achterzijde van de mond en de bovenzijde van de keel. De amandelen en de klieren worden gewoonlijk eveneens verwijderd. Dit type chirurgie kan succes geven door het stoppen van de trillingen van de keelstructuren die het snurken veroorzaken. Nochtans kan het minder succesvol zijn in de behandeling van slaapapnee omdat weefsel dat wat dieper in de keel ligt nog steeds een blokkering van de luchtwegen kan geven. UPPP wordt gewoonlijk in het hospitaal uitgevoerd en vereist totale chirurgie.
- Maxillomandibular advancement
In deze procedure wordt het bovenste en onderste deel van de kaak voorwaarts gebracht van de rest van de aangezichtsbeenderen. Dit vergroot de ruimte tussen de tong en het zachte gehemelte, waardoor obstructie minder mogelijk is. Deze procedure vereist de medewerking van een kaakchirurg en een orthodontist, en soms wordt ze gecombineerd met een andere procedure om de kans op succes te verhogen.
- Tracheostomie
Deze vorm van chirurgie kan noodzakelijk zijn als andere behandelingen faalden en men ernstige, levensbedreigende slaapapnee heeft. Bij deze procedure maakt de chirurg een opening in de keel en brengt hij een metalen of plastiek tube in waardoor men dan ademt. Overdag wordt deze opening toegedekt gehouden, maar ‘s nachts blijft ze open waardoor de lucht naar de longen kan, waardoor het blokkerend gedeelte in de keel vermeden wordt.
Het verwijderen van weefsel achteraan de keel met een laser (laser-assisted uvulopalatoplasty) of met radiofrequentie energie (radiofrequency ablation) zijn procedures die artsen soms gebruiken om snurken te behandelen. Hoewel deze procedures met andere gecombineerd worden, worden ze gewoonlijk aanbevolen als enige behandeling voor obstructief slaapapnee.
Andere types chirurgie kunnen het snurken helpen verminderen en bijdragen tot de behandeling van slaapapnee door het vrijmaken of verwijden van de luchtpassages:
- Neuschirurgie om poliepen te verwijderen of het rechtmaken van een gebroken deel tussen de twee neusgaten.
- Chirurgie om vergrootte amandalen of klieren te verwijderen.
Behandelingen voor centraal en complex slaapapnee:
- Behandeling voor geassocieerde medische problemen
Mogelijke oorzaken van centraal slaapapnee houden hart- of neuromusculaire aandoeningen in en het behandelen van deze aandoeningen kunnen helpen. Het optimaliseren van de therapie voor hartfalen bijvoorbeeld kan centraal slaapapnee elimineren.
- Supplementaire zuurstof
Het gebruik van supplementaire zuurstof tijdens de slaap kan helpen bij centraal slaapapnee. Verschillende vormen van zuurstof zijn beschikbaar evenals verschillende toestellen die zuurstof leveren aan de longen.
- Continuous positive airway pressure (CPAP)
Deze methode wordt eveneens in obstructief slaapapnee gebruikt en houdt het dragen van een neusmasker in tijdens de slaap. Het masker is gekoppeld aan een kleine pomp die lucht door de luchtwegen jaagt om te verhinderen dat ze samenklappen. CPAP kan snurken elimineren en slaapapnee voorkomen. Zoals bij obstructief slaapapnee is het belangrijk dat het toestel op de juiste manier gebruikt wordt. Indien het masker ongemakkelijk zit of de druk te hoog is wordt best met de arts overlegd hoe men dit kan aanpassen.
- Bilevel positive airway pressure (BiPAP)
In tegenstelling tot CPAP, die voortdurend een constante druk levert aan de bovenste luchtwegen bij het in- en uitademen, geeft BiPAP een hogere druk bij het inademen en een lagere druk bij het uitademen. Het doel van deze behandeling is om het zwakke ademhalingspatroon van centraal slaapapnee te assisteren. Sommige BiPAP toestellen kunnen zo ingesteld worden dat ze automatisch lucht toedienen als ze ontdekken dat er gedurende x aantal seconden niet geademd werd
- Adaptieve servo-ventilatie (ASV)
Dit meer recent toegelaten toestel leert een normaal ademhalingspatroon aan en stockeert de informatie in een ingebouwde computer. Nadat men inslaapt, gebruikt het toestel druk om het ademhalingspatroon te normaliseren en om pauses in de ademhaling te voorkomen. ASV kan succesvoller zijn dan CPAP in de behandeling van centraal slaapapnee.
Samen met deze behandelingen zijn er nog verschillende andere behandelingen mogelijk voor slaapapnee, zoals bijvoorbeeld implantaten. Hoewel een aantal medische toestellen en procedures FDA werden goedgekeurd is er tot nog toe weinig onderzoek gepubliceerd over hoe nuttig ze wel zijn en gewoonlijk worden ze niet aanbevolen als enige therapie.
Levensstijl en thuisremedies
In veel gevallen kan zelfhulp de meest gepaste manier zijn om obstructief slaapapnee en mogelijk zelfs centraal slaapapnee aan te pakken. De volgende tips zijn zeer nuttig:
- Verlies van overgewicht
Zelfs een klein verlies van overgewicht kan de constrictie van de keel helpen verminderen. Slaapapnee kan in sommige gevallen genezen worden door de terugkeer naar een gezond gewicht. Een programma voor gewichtsverlies wordt best met de arts besproken.
- Het vermijden van alcohol en bepaalde medicatie zoals tranquilizers en slaappillen
Die relaxeren immers de spieren achteraan de keel, zodat ze interfereren met de ademhaling.
- Op de zijde of de buik slapen in plaats van op de rug
Slapen op de rug kan ervoor zorgen dat de tong en het zachte gehemelte tegen de achterzijde van de keel rusten en op die manier de luchtwegen blokkeren. Om slapen op de rug te voorkomen kan men een tennisbal in de achterzijde van de pijama naaien.
- De neusopeningen ‘s nachts open houden
Het gebruik van een nasale zoutspray helpt de neusholtes open houden. Het gebruik van nasale ontzwellers of antihistaminica wordt best met de arts besproken, omdat deze medicaties gewoonlijk aanbevolen worden voor kort gebruik.