Een bloedgroep is een classificatie van bloed naargelang de aanwezigheid van bepaalde antigenen op de celmembraan van de rode bloedcellen.
Antigenen zijn moleculen waartegen de lichaamsafweer antistoffen kan maken.
Men onderscheid aldus 4 bloedgroepen: A, B, AB en O (soms ook 0 - nul genoemd).
Bloedgroepen zijn erfelijk: men erft ze van de ouders. Iedereen heeft 2 allelen ("kopieën") van hetzelfde gen: 1 van de moeder en 1 van de vader. De allelen A en B zijn dominant over allel O.
Bloedgroep | Allelen |
---|---|
A | AA of AO |
B | BB of BO |
AB | AB |
O | OO |
Elk kind ontvangt 1 allel van beide ouders. Iemand met 2 ouders die bloedgroep O hebben heeft dus altijd ook bloedgroep O.
Naast het klassieke ABO systeem bestaat er ook nog een ander bloedgroepensysteem: het resusbloedgroepensysteem. Dit bestaat uit verschillende antigenen, waarvan D het belangrijkste is.
De aan- of afwezigheid van het resus antigen wordt aangeduid met een + of een -: resuspositief en resusnegatief.
Bloedgroepen zijn zeer belangrijk voor bloedtransfusies: tegen de vreemde antigenen op de celwand van rode bloedcellen worden antistoffen aangemaakt die de rode bloedcellen vernietigen. Dit kan levensbedreigend zijn. Men mag dus nooit bloed geven waarin antigenen zitten die de ontvanger normaal niet heeft.
Concreet wil dit zeggen dat mensen met bloedgroep O- (zonder antigenen in de celwand van de rode bloedcellen) bloed mogen geven aan iedereen (algemene donor), en dat mensen met bloedgroep AB+ bloed mogen krijgen van iedereen (algemene ontvanger).
Resus+ bloed mag niet gegeven worden aan resus- ontvangers.
Bloedgroep van de ontvanger | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
A+ | A- | B+ | B- | AB+ | AB- | 0+ | 0- | ||
b l o e d g r o e p v a n d e d o n o r |
A+ | + | - | - | - | + | - | - | - |
A- | + | + | - | - | + | + | - | - | |
B+ | - | - | + | - | + | - | - | - | |
B- | - | - | + | + | + | + | - | - | |
AB+ | - | - | - | - | + | - | - | - | |
AB- | - | - | - | - | + | + | - | - | |
0+ | + | - | + | - | + | - | + | - | |
0- | + | + | + | + | + | + | + | + |