WebiMed.net

Medische Informatie en Gezondheid

1700-1799

1725

In zijn labo aan de Universiteit van Bologna toonde de Italiaanse arts en chemicus Vincenzo Menghini (1704-1759) aan dat erythrocieten een opmerkelijke hoeveelheid ijzer bevatten en plasma niet.

1754

De in Frankrijk geboren Schot Joseph Black (1728-1799) ontdekte dat uitgeademde lucht CO2 bevat. Deze Professor Chemie aan de Universiteit van Glasgow toonde aan dat grote hoeveelheden van dat gas, dat hij 'fixed air' (koolstofdioxide) noemde, bekomen worden bij het verwarmen van verzuurde kalk en daarmee bewees hij als eerste dat datzelfde gas aanwezig is in uitgeademde lucht.

1760

Johann Heinrich Lambert (1728-1777), een Duits-Zwitserse astronoom, wiskundige, natuurkundige en filosoof, beschreef als eerste de relatie tussen lichtabsorptie en de hoeveelheid absorberende stof. Hij bedacht een fotometer, waarbij het licht van een lamp door een absorptiecel werd gestuurd, terwijl een andere lamp als referentiebron diende. De fotometer was zo geplaatst dat de waargenomen intensiteit van de twee lichtbronnen dezelfde was. 

1768

Via titratie en kleurenindicators ontdekte de Parijse scheikundige Hilaire Marin Rouelle (1718-1779) de basisiteit van bloed.

1772

De Zweedse chemicus en apotheker Carl Wilhelm Scheele (1742-1786) ontdekte de scheikundige elementen zuurstof en stikstof. In 1777 publiceerde hij hierover het boek 'Chemische Abhandlung von der Luft und dem Feuer'. Die late publicatie is hem echter zuur opgebroken. Net zo min als Joseph Priestley (1733-1804), begreep hij dat het gas zich tijdens de ademhaling vermengt met brandstof, omdat beiden geloofden dat tijdens een verbranding de denkbeeldige stof flogiston vrijkwam.

1774

Amper twee jaar later ontdekte ook de Engelse chemicus, filosoof en theoloog Joseph Priestley (1733-1804) het element zuurstof. Omdat Priestley zijn 'An Account of Further Discoveries in Air' in 1775 publiceerde, dus twee jaar eerder dan Carl Wilhelm Scheele (1742-1786), wordt Priestley algemeen als de ontdekker van zuurstof beschouwd. Priestley woonde naast een brouwerij en interesseerde zich voor de afvalgassen van de fermentatie, die hij ook onderzocht. Zo ontdekte hij dat het gas dat vrijkomt bij het verwarmen van kwikoxide, een veel grotere vlam veroorzaakt dan normaal in open lucht. In 1774 bewees hij dat dit gas niet alleen essentieel is voor de verbranding, maar ook voor de ademhaling en voor het groen worden van planten. Als eerste toonde Priestley ook aan dat normale lucht, waarin een kaars niet lang kan branden en een muis niet lang kan leven, zijn vitale eigenschappen herwint als binnen een verzegelde kamer groene planten worden bewaard. Hij isoleerde tien nieuwe gassen, waaronder stikstofoxide en koolstofmonoxide. Hij vond ook de koolzuurhoudende dranken uit, het vlakgommetje en het invriezen.

Op 14 april 1774 rapporteerde de Franse scheikundige Antoine Lavoisier (1743-1794) aan l'Académie Française dat metalen zoals fosfor en zwavel zwaarder worden als ze verbrand worden samen met een bestanddeel uit de lucht. Later dat jaar bezocht Joseph Priestley (1733-1804) Lavoisier in Parijs. Priestley had beschreven hoe hij een nieuw gas genereerde waarin een kaars met veel helderder licht kon branden dan gewoonlijk. Op dat moment realiseerde Lavoisier zich dat het gas van Priestley gewoon uit de lucht komt en dat lucht twee verschillende onderdelen bevat: eentje dat men kan inademen, dat hij 'air éminemment respirable' noemde en een ander dat men niet kan inademen.

1777

In 1777 begreep Antoine Lavoisier (1743-1794) dat de 'fixed air' van Joseph Black (1728-1799) voor een deel uit koolstof bestond en dat het geproduceerd wordt door ademhaling en verbranding. Samen met de Franse mathematicus Pierre Simon de Laplace (1749-1827) concludeerde Lavoisier dat het genereren van hitte in een koolvuur in principe hetzelfde is als dat wat in het lichaam gebeurt. Beide processen vereisen het nieuwe gas van Priestley en Lavoisier noemde het zuurstof.

1791

Omwille van zijn steun aan de Franse revolutie stak een razende, enggeestige, royalistische menigte het huis van Joseph Priestley (1733-1804) in brand, waardoor ook zijn laboratorium werd vernield. In 1794 emigreerde hij met zijn familie naar Pennsylvania, waar hij een grote invloed had op zijn goede vriend Thomas Jefferson (1743-1826), de derde president van de Verenigde Staten.

1794

Ondanks het feit dat hij beschouwd wordt als de grootste Franse scheikundige, die o.a. de juiste chemische werking van ademhaling en verbranding beschreef, stierf Antoine Lavoisier (1743-1794) in 1794 op de guillotine.

1799

De Britse scheikundige Sir Humphrey Davy (1778-1829) documenteerde als eerste zowel zuurstof als koolstofdioxide in het bloed. In 1799 publiceerde hij de resultaten van zijn extractieproces in 'Researches, Chemical and Philosophical; Chiefly Concerning Nitrous Oxide, or Dephlogisticated Nitrous Air, and Its Respiration'.