AIDS (Acquired ImmunoDeficiency Syndrome) is een chronische, potentieel levensbedreigende aandoening veroorzaakt door het Humane Immunodeficiëntie Virus. HIV tast het immuunsysteem aan zodat het lichaam geen ziekteverwekkers kan bestrijden. HIV is een seksueel overdraagbare aandoening: de overdracht gebeurd door (onveilige) geslachtsgemeenschap. Daarnaast kan het ook worden verspreid door contact met besmet bloed (zoals via besmette naalden, vaak bij druggebruikers), of van moeder op kind tijdens de zwangerschap of na de bevalling via borstvoeding.
AIDS tast de witte bloedcellen aan die normaal instaan voor het bestrijden van ziekteverwekkende kiemen. Het gevolg is dat de lichaamsafweer niet meer in staat is om kiemen afdoende te bestrijden.
Symptomen treden pas jaren na de infectie op en men onderscheidt verschillende fasen in het ziekteverloop.
De meerderheid van mensen die besmet zijn met HIV krijgen griepachtige symptomen een tweetal maanden na de infectie met het virus.
Deze ziekte, die bekend staat als primaire of acute hiv-infectie, duurt meestal een paar weken en uit zich als griepachtige symptomen zoals koorts, spierpijn, hoofdpijn, keelpijn en gezwollen klieren.
Hoewel de symptomen van een primaire HIV infectie soms onopgemerkt blijven, is de hoeveelheid virus in het bloed extreem hoog in deze fase. Als gevolg hiervan, verspreidt de HIV-infectie zich veel sneller tijdens de primaire infectie dan tijdens de volgende fase van de infectie.
Bij sommige mensen blijft de zwelling van de lymfeklieren permanent tijdens de klinische latente infectie. Daarnaast zijn er geen specifieke symptomen in deze fase. Het HIV-virus zit echter in het lichaam en infecteert de witte bloedcellen verder.
De klinische latente infectie duurt meestal 8 tot 10 jaar. Bij een minderheid duurt dit stadium langer, maar de meerderheid evolueert na deze periode naar de meer ernstige ziekte.
In deze fase grijpt het virus nog steeds om zich heen en vernietigt het de immuuncellen, met weer griepachtige symptomen.
Zonder behandeling tegen HIV-infectie zal het virus na ongeveer 10 jaar evolueren tot AIDS. Tegen de tijd dat aids zich ontwikkelt, is het immuunsysteem ernstig beschadigd, waardoor men erg vatbaar wordt voor opportunistische infecties (infecties die een persoon met een gezond immuunsysteem normaal niet oploopt). Patiënten die in deze fase zitten krijgen om de haverklap infecties met ernstige gevolgen. De ziekte kan in deze fase dan ook fataal aflopen.
De voorbije decennia zijn er enorme inspanningen gebeurd in de ontwikkeling van virusremmers. Het gevolg is dat de ziekte nu controleerbaar is met deze medicijnen. Hoewel aids vroeger altijd relatief snel dodelijk was is aids nu meer en meer een chronische, lang aanslepende ziekte geworden.
Er is nog altijd geen aids-vaccin beschikbaar, maar mits goede voorzorgsmaatregelen kan men infecties voorkomen: