WebiMed.net

Medische Informatie en Gezondheid

1900 - 1904

1900

Toen een Amerikaanse toeriste tijdens haar verblijf in een Parijs hotel voor het eerst een bidet ontdekte in haar badkamer, vroeg ze aan het kamermeisje:

“Oh, hoe mooi, is het de bedoeling om er baby’s in te wassen?”,

waarop het Franse kamermeisje antwoordde:

“Nee, Madame, het is de bedoeling om er de baby’s uit te wassen!”

Onder druk van de moraalhoeders moesten de bidets van het chique Ritz-hotel in New York na de installatie onmiddellijk vernietigd worden. In Amerikaanse catalogi uit die tijd hield men het ware doel van het bidet verborgen en werd het aangekondigd als 'Protector’ (beschermer).

Omwille van de beruchte Comstock-wet werden in de Verenigde Staten kleine doosjes ‘hygiënische’ zetpillen van onder de toonbank verkocht. De kleine kegeltjes dienden echter minder voor de hygiëne, want ze waren bedoeld als contraceptie. Dr. Pierre Chemical Co uit Chicago bracht de 'Hygeiaforms' of 'Boro-Pheno-Form zetpillen' op de markt, waarvan de samenstelling bestond uit de sterke zuren boorzuur, oxiquinolinesulfaat, salicylzuur, natriumfenolsulfonaat, methenamine, melkzuur en chlorothymol. Met deze zetpillen werd het sperma in de vagina gedood.

Begin 20ste eeuw ontwikkelde men een kleine 'plug', die de mannelijke urinewegen afsloot, waarbij het ejaculaat verzameld werd in een klein ballonnetje. De ontwikkeling was een mislukking. Wel kwamen voor het eerst rubberen vrouwelijke condooms beschikbaar, de zogenaamde 'Capote Anglaise' of ‘Female Sheaths’

Het contraceptiemiddel ‘Power Blower’ werd verkocht als ‘apparaat voor de bescherming van de vrouwen’ en kende vooral succes in Angelsaksische landen. Het bestond uit twee delen, een rubberen peer met ‘zuiverend poeder’ was bevestigd aan een holle cilinder met markeringen. De cilinder werd tot aan de markering in de vagina gebracht, door tweemaal op de peer te pompen werd de noodzakelijke hoeveelheid poeder tegen de opening van de baarmoeder gespoten. Het poeder bestond uit 50 delen boorzuur, 2,5 delen citroenzuur, 2,5 delen looizuur, 10 delen Arabische gom en 35 delen poeder. De fabrikant beweerde dat het poeder geen invloed had op het plezier en ook geen schadelijke ingrediënten bevatte.

Als fervent aanhanger van natuurgeneeskunde was de Duitse arts Friedrich Eduard Bilz (1842-1922) een groot voorstander van het product. In de 73ste editie van zijn leerboek ‘Das neue Naturheilverfahren. Lehr- und Nachschlagebuch der naturgemäßen Heilweise und Gesundheitspflege’ noteerde hij:

“Na deze toepassing is de vagina dertig minuten lang beschermd tegen bevruchting. In geval de prestaties van de echtelijke plicht worden uitgesteld, moet men de procedure herhalen om absolute veiligheid te garanderen.”

Een van zijn andere aanraders:

"Het verwijderen van sperma uit de vagina komt veel voor in Hongarije en Oostenrijk. De vrouw moet zich na het vrijen meteen oprichten, de benen spreiden en door haar lichaam te wiebelen moet ze met een krachtige schok het mannelijk sperma uit haar lichaam trachten te verwijderen.”

Zelfs Iwan Bloch (1872-1922), de Berlijnse dermatoloog en ‘Vader van de Seksuologie’, had over deze techniek gehoord, maar in zijn boek 'Das Sexualleben unserer Zeit in seinen Beziehungen zur modernen Kultur' uit 1907 plaatste hij de oorsprong ervan elders:

“Na de coïtus verwijderen sommige vrouwen uit Italië en Nieuw-Guinea door spierarbeid, gecombineerd met krachtige lichaamsbewegingen, het sperma uit hun vagina.”

De populaire douchespuit ‘Marvel Whirling Spray’ kwam in het begin van de 20ste eeuw beschikbaar. De kennis over de voortplanting stond toen nog op een laag pitje en openbare aankondigingen over contraceptiva werden strafrechtelijk vervolgd. Seksuele voorlichting werd beschouwd als ‘niet medisch’ en het merendeel van de artsen stond vijandig tegenover contraceptie. Die omvatte condooms, occlusieve klysma's, baarmoederhals-caps en obturators die verhinderden dat het sperma in de vagina kwam, of om het te immobiliseren of te doden.

Vaginale spoelingen met verzuurd lauw water hadden zowel een mechanisch als een biologisch effect. Voor vaginale spoelingen en douches op reis werden dan ook tal van apparaten gebouwd: de 'Hose Spray of Dr. Hintz', de vrouwendouche 'Russka', de 'Venus douche', de 'Universal Douche', de 'Picnic Models', het 'Hygieia Rinsing Device for Female Pleasure', de 'Experator', het dubbelkamerige 'Circula-Rinsing Apparatus'.  Na het vrijen werden klokvormige douchekoppen gebruikt, vervaardigd uit hard rubber, porselein of staal. Met een rubberen pomp werd de spoelvloeistof in de vagina gebracht via een slangensysteem. Een spons zorgde voor de afdichting, daarna werd de vloeistof geledigd in een emmer onder het bed. Welstellende dames beschikten echter over een bidet.

Rond 1900 bekritiseerde de Duitse arts Friedrich Robert de doeltreffendheid van vaginale spoelingen:

"Vloeistoffen vermengd met sperma veroorzaken vrij vlug belangrijke veranderingen. Meestal zorgt zuiver water meteen voor immobiliteit. De zaadcellen wikkelen hun gevoelige, wriemelende staarten rond hun middel, waardoor zij onmogelijk kunnen bewegen.”

De procedure was onaangenaam, in de meeste gevallen was het water koud, want weinig huizen hadden stromend water, laat staan warm water. Bovendien was de zuiverheid van het water niet vanzelfsprekend. Door een zuur of andere chemicaliën aan het water toe te voegen kon de betrouwbaarheid van deze methode verhoogd worden.

“Als een kleine hoeveelheid azijn of liever nog citroenzuur aan het water wordt toegevoegd, isoleren de snel trillende spermatozoa zich vanzelf na hun snelle immobilisatie van voorheen”

De zaaddodende stoffen waren zeer agressief, irriteerden de gevoelige slijmvliezen van de vagina en baarmoederhals en konden zelfs lichamelijke schade veroorzaken.

De Joodse vrouwen van de Manhattan Lower East Side in New York trachtten een bevruchting af te breken, door boven een pot met warme, gestoofde uien te gaan zitten.

Rond 1900 spoten vrouwen azijn in hun vagina, ze hoopten dat daarmee het sperma gedood werd. De gedachte ervan was eenvoudig, azijn doodt immers het ‘kwaad’ in een pot augurken, waarom zou het dan het ‘kwaad’ van het mannelijke zaad niet kunnen doden. Op andere plaatsen spoot men via een spuit aluin, soda of zeepwater in de vagina.

1901

De vroegste speenvormige condooms die het ejaculaat tegenhielden werden in 1901 verkocht en hadden een houdbaarheid van drie maanden.

F. E. Karn uit Toronto raadde vrouwen die dachten dat ze zwanger waren af, om zijn ‘Friar's French Female Regulator’ te slikken, omdat die pillen spoedig een menstruatie zou veroorzaken. Een verdoken reclame voor abortus.

1902

In 1902 patenteerde de Duitse arts Carl Hollweg uit Magdeburg zijn ‘spreidpessarium’, dat hij al in 1880 ontworpen had. De twee metalen pinnen geleken op het vorkbeen van een kip, in het Engels wishbone en vandaar ook de naam ‘wishbone pessary’. Omwille van de gedraaide steel noemden de Fransen het ‘pessaire à ressort’. Hollweg was zich van de contraceptieve effecten bewust, maar deponeerde het als een therapeutisch apparaat voor de behandeling van dysmenorroe. Pas later openbaarde hij de contraceptie ervan. Er werden verschillende modellen gemaakt, meestal van goud, zodat ze maanden konden gedragen worden. Het gouden of vergulde ‘Wishbone’ of ’boordknoopje’ pessarium was vooral populair in Engeland en Duitsland. In de Verenigde Staten was het enthousiasme minder groot.

1904

De Nederlandse gynaecoloog Theodoor van de Velde (1873-1937) legde het verband tussen de stijging van de basale lichaamstemperatuur en de eisprong. Deze kennis werd echter als louter wetenschappelijke achtergrond-informatie beschouwd en niet écht gebruikt. 

De Britse Berta Chmielewsky besloot om zichzelf en haar vrouwelijke tijdgenoten te verlossen van het uitputtend bidet-gebruik. Ze patenteerde het ‘Douche Back-rest or Bed’, dat zowel in bed als in bad ruggesteun gaf. Het bestond uit een houten frame omgord met katoen, dat gemakkelijk gemonteerd kon worden en instelbaar was. De heupen van de gebruikster rustten op het ondereinde van het frame, terwijl de benen gestrekt bleven, zodat de voeten tegen de rand van het bad konden rusten. Niet alleen was dat een meer comfortabele positie, het vergemakkelijkte ook het inbrengen van de vaginale douche.